Tegen betaling tijdelijk je zonnepanelen uitzetten: hoe werkt dit experiment?

Netbeheerder Stedin en energieleverancier Eneco zijn in Zeeland een experiment gestart waarbij zonnepaneeleigenaren op zonnige dagen tegen betaling tijdelijk hun zonnepanelen uitzetten. Wat is het doel hiervan en waarom doen zonnepaneeleigenaren hieraan mee?

Dankzij de salderingsregeling kun je de stroom die je opwekt wegstrepen tegen de stroom die je van het net afneemt. Als je meer stroom teruglevert, krijg je voor dit deel van de stroom een terugleververgoeding. Zonnepanelen leveren geld op en verdienen zichzelf binnen een aantal jaar terug. Waarom zou je dan je zonnepanelen uitzetten op zonnige dagen? Heb je eindelijk zonnepanelen op je dak liggen, zet je ze uit als de zon flink schijnt. 

Hoe werkt de pilot ‘Slim schakelen’?

Toch is dit precies wat sommige zonnepaneleneigenaren op Tholen, Sint Philipsland en Schouwen-Duiveland doen. Zij zetten tussen 20 augustus en 30 september 2024 hun zonnepanelen tijdelijk uit als (hun energieleverancier) Eneco dit vraagt. 

Ze werken mee aan de pilot ‘Slim schakelen’ van Eneco en Stedin. Zij onderzoeken of netcongestie - overbelasting van het stroomnet - kan worden tegengegaan als sommige zonnepanelenbezitters op piekmomenten hun panelen uitzetten. Ook willen ze weten hoe bereidwillig huishoudens zijn om te helpen het stroomnet te ontlasten.

De deelnemers aan het experiment krijgen een dag van tevoren een e-mail met de datum, tijd en vergoeding van het volgende zogeheten ‘afschakelmoment’. Zonnepanelenbezitters schakelen vervolgens handmatig hun zonnepanelen uit.  

Waarom in dit deel van Zeeland?

Volgens Stedin is er in dit deel van Zeeland een forse groei te zien in zon-op-dak. Tijdens de meest zonnige momenten wordt 50 procent van de stroom opgewekt door consumenten. Waarschijnlijk wordt dit percentage alleen nog maar hoger. We moeten dus wel iets doen om de overbelasting van het stroomnet tegen te gaan.

Hoe hoog is de vergoeding?

Zonnepanelen moeten natuurlijk wel lonen. Daarom ontvangen de deelnemers aan het experiment een mooie vergoeding. De vergoeding wordt gebaseerd op hoe vaak ze hun zonnepanelen daadwerkelijk uitgeschakeld hebben. 

Er zijn in totaal tien testmomenten. Voor de eerste drie keer krijgen de deelnemers minstens 10 euro. Bij de overige zeven keer wordt de vergoeding gebaseerd op de hoeveelheid niet-teruggeleverde zonnestroom, minstens 40 cent per niet-teruggeleverde kWh. 

Het lijkt er dus op dat het lucratiever is om mee te doen aan het onderzoek dan om de stroom terug te leveren. Vooral als je bedenkt dat je voor de ‘niet-teruggeleverde stroom’ wel een vergoeding krijgt, maar hier geen terugleverkosten over betaalt.

Wat willen Eneco en Stedin met dit experiment bereiken?

Stedin hoopt erachter te komen of consumenten willen helpen om de druk op het stroomnet te verminderen. De netbeheerder wil de proef in 2025 groter uitrollen. Als de resultaten bij de pilot in Zeeland goed zijn, gaat Eneco kijken of het automatisch uitschakelen van zonnepanelen (bij klanten die daar toestemming voor geven) ook een optie is.

Is dit de beste manier om netcongestie te verminderen?

Over het algemeen is het geen goed idee om je zonnepanelen uit te zetten, ook als je veel stroom teruglevert. Onderaan de streep levert het terugleveren van stroom nog steeds geld op, ook als je terugleverkosten moet betalen. 

Bij het experiment in Zeeland ligt het anders. Als je betaald krijgt om je zonnepanelen uit te zetten, is dat het overwegen waard. Je krijgt een goede vergoeding en je terugleverkosten gaan omlaag, omdat je minder stroom teruglevert. Meedoen aan zo’n experiment lijkt de terugverdientijd van je zonnepanelen dus niet negatief te beïnvloeden en kan zelfs wat opleveren.

Je eigen stroom gebruiken

Het blijft natuurlijk een beetje zonde om zonnepanelen op je dak te leggen en ze vervolgens niet te gebruiken op de momenten van de dag dat je veel stroom kunt opwekken. Als je aan zo’n experiment meedoet, is het daarom belangrijk om in de uren dat je zonnepanelen wel aanstaan zo veel mogelijk eigen stroom te gebruiken. Voor degenen die niet aan een dergelijk experiment deelnemen, is dat hoe dan ook het meest rendabel. Daarnaast loont het om een voordelig energiecontract af te sluiten. Dat is altijd een goede manier om op je energiekosten te besparen.