Wat zijn negatieve stroomprijzen? Wanneer komt dit voor?

In zeldzame gevallen krijg je bij een dynamisch energiecontract geld toe als je stroom verbruikt. Er is op die momenten sprake van een negatieve stroomprijs. Wanneer komt dit voor en waar moet je op letten?

Wanneer komt een negatieve stroomprijs voor?

Je kunt alleen te maken krijgen met negatieve stroomprijzen als je een dynamisch energiecontract hebt. Mensen met een dynamisch contract betalen elk uur een andere prijs voor hun stroom. Dynamische tarieven zijn namelijk gekoppeld aan de spotmarkt. Daar gelden elke dag andere uurtarieven, die worden bepaald door vraag en aanbod. Als er heel veel aanbod is, op heel zonnige dagen of als het flink waait, wil het weleens voorkomen dat het aanbod stroom zo hoog is dat dit leidt tot gratis stroom of zelfs een negatieve stroomprijs.

Hoe vaak komen negatieve stroomprijzen voor?

De afgelopen jaren is het aantal uren met negatieve stroomprijzen flink toegenomen. Dat komt doordat het aanbod van stroom alleen maar groter wordt. Denk aan de toename van zonnepanelen op huizen en windparken op zee. Half november 2024 stond het aantal uren met een negatieve elektriciteitsprijs op 445. Half augustus was dat aantal nog 326 en eind vorig jaar stond de teller op 316 uur. Martien Visser voorspelde deze zomer dat het aantal uren met een negatieve stroomprijs in 2024 zelfs boven de 500 zou uitkomen. Op 16 november betwijfelt hij dat op X: "Een 'slecht' jaar voor mijn verzameling negatieve prijzen: in de lente weinig zon, in de herfst weinig wind. Wel een record aantal uren dit jaar; maar of we de door mij voorspelde 500 uren gaan halen is inmiddels twijfelachtig. Storm met Kerst?"

(Bron: Martien Visser. Klik om te vergroten)

Welke rol speelt de energiebelasting bij negatieve stroomprijzen?

De gevallen waarin je daadwerkelijk geld toe krijgt als je stroom afneemt, komen niet heel vaak voor. Hiervoor moet het negatieve stroomtarief lager zijn dan de energiebelasting. Ook wanneer de stroomprijs negatief is, betaal je namelijk 13 cent energiebelasting per kWh. Je ontvangt in 2024 dus pas geld bij negatieve stroomprijzen als de prijs lager is dan -13 cent per kWh.

Hoe kun je van negatieve stroomprijzen profiteren?

Mensen zonder zonnepanelen maar met een dynamisch contract kunnen profiteren van negatieve stroomprijzen. Het is heel simpel: als de tarieven laag of negatief zijn, loont het om stroom te verbruiken of deze op te slaan in een thuisbatterij. En mocht de stroomprijs onder de -15 cent duiken (je betaalt nog steeds 13 cent energiebelasting plus ongeveer 2 cent opslag), krijg je geld toe als je stroom afneemt op dat moment. Maar dat komt tot dusver zelden voor.

Negatieve stroomprijzen bij zonnepanelen

Als je zonnepanelen hebt, moet je juist betalen als je stroom teruglevert als de prijzen negatief zijn. 

Is dit erg? Wat kan ik hieraan doen?

In de praktijk valt het heel erg mee. Je kunt de opgewekte kWh’s zelf gebruiken, salderen of opslaan in een thuisbatterij. Zolang de salderingsregeling nog van kracht is, krijg je over het deel stroom dat je van het net afneemt de belasting terug. Mocht je wel enkele uren negatieve stroomprijzen betalen, dan zal de schade waarschijnlijk beperkt blijven tot enkele euro’s.

Op termijn moeten thuisbatterijen en waterstof onze overtollige energie opslaan.