De energierekening: wat zijn de grootste kostenposten?

Bij Gaslicht.com krijgen we veel vragen over de energierekening. Die is lang niet voor iedereen overzichtelijk. Want hoe is je energierekening eigenlijk opgebouwd? En wat zijn de grootste kostenposten?   De totale energieprijs bestaat uit drie onderdelen: leveringskosten, netbeheerkosten en overheidsheffingen, oftewel belastingen.

Welke belastingen betaal je?

Je betaalt energiebelasting waarmee de overheid verbruikers wil stimuleren om zuinig en bewust met energie om te gaan. Tegelijk krijg je per elektriciteitsaansluiting een korting, ook wel 'heffingskorting' genoemd. Deze wordt jaarlijks vastgesteld en verrekend via je energienota. Sinds 2015 staat deze post onder de naam 'vermindering energiebelasting'.   Verder betaal je 'Opslag Duurzame Energie'. Deze belasting is ingevoerd om investeringen in duurzame energie te stimuleren. Het tarief voor de opslag geldt per kWh voor stroom en per m³ voor gas.   En tenslotte betaal je 21% btw over de levering, transport, meterhuur én de energiebelasting. Zoals met alle belastingen zijn ook deze door de overheid vastgesteld en gelijk voor iedereen. In onderstaande afbeelding van het CBS zie je dat een flink deel naar de fiscus gaat!   

Wat valt er onder netbeheerkosten?

Netbeheerkosten zijn de kosten die je energieleverancier namens de netbeheerder bij jou in rekening brengt. Je betaalt voor de aansluiting op het energienet. Deze kosten vind je terug als 'periodieke aansluitvergoeding'. Verder betaal je voor de kosten van het transport van gas en elektriciteit: het zogeheten 'capaciteitstarief'. De hoogte ervan is afhankelijk van de capaciteit van je aansluiting. De meeste huishoudens hebben voor stroom een 3 x 25 ampère aansluiting of kleiner en voor gas een G4 of een G6 aansluiting. In sommige gevallen is een grotere aansluiting nodig,  dan betaal je ook meer.   Ook het 'vastrecht' is een post die onder netbeheerkosten valt. Het is een vast bedrag dat je betaalt als een soort administratiekosten.   Daarnaast betaal je voor het gebruik en beheer van je energiemeter en voor het verschaffen van toegang tot meetgegevens. Dit ‘meettarief’ valt ook onder de netbeheerkosten. Al deze kosten zijn vaste bedragen die afhankelijk zijn van je netbeheerder en je aansluiting. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt toezicht op deze tarieven en stelt maximale tarieven per netbeheerder vast. En waar je wel kunt overstappen van energieleverancier, is dat bij netbeheerders niet mogelijk.

Wat zijn leveringskosten?

De variabele leveringskosten omvatten het bedrag dat je betaalt per kWh elektriciteit en per m³ gas. Dit tarief heb je met de leverancier afgesproken toen je het contract aanging.   De vaste leveringskosten werden vroeger (en soms nog) vastrecht genoemd.  Een soort administratiekosten die je per maand betaalt. Het bedrag verschilt per energieleverancier en soms zelfs per contract.   Sinds 2005 wordt er voor gas nog een extra toeslag geheven op de kubieke meterprijs voor het transport van gas. Hoe verder je van Groningen (het winningsgebied) af woont, hoe duurder het vervoer wordt en dus ook de regiotoeslag. Energieleveranciers bepalen zelf de hoogte van de regiotoeslag.   De leveringskosten zijn de enige kosten waar je op kunt besparen. Dit kan door minder stroom en gas te verbruiken, en door over te stappen op een voordeliger contract. De gemiddelde energienota bestaat ongeveer voor tweederde uit gaskosten en een derde uit stroomkosten.

Verdeling kostenposten op de energierekening

Begin dit jaar hebben we bij Gaslicht.com berekend hoe de drie grote kostenposten zich tot elkaar verhouden. Aan de hand van tarieven van Essent, Nuon en Eneco berekenden we de jaarkosten op basis van een gemiddeld energieverbruik van 3500 kWh stroom en 1800 m³ gas. Het diagram geeft een indicatie van de kostenverdeling. Zoals je ziet zijn de kostenposten belastingen en leveringskosten bijna even groot. Kijken we alleen naar de gasrekening dan is het aandeel belasting dit jaar gestegen naar 53%, dat wil zeggen dat 53 cent van elke euro linea recta naar de schatkist gaat!

Besparen op je energierekening

De leveringskosten – met 42,4 procent toch bijna de helft van je energierekening – zijn bij uitstek de kosten waarop je winst kunt behalen. Via onze Energievergelijker zie je razendsnel hoeveel je kunt besparen op je energiekosten.  

Hoe nu verder?

Nu je weet hoe energierekeningen worden opgebouwd, is het hopelijk een stukje makkelijker geworden om je huidige contract te vergelijken met een aanbieding van een andere leverancier. Een belangrijk advies: controleer altijd of je boetevrij weg kunt bij je huidige leverancier. Een overstap is altijd mogelijk, maar in sommige gevallen kan het aan te raden zijn om nog even te wachten. Als je einddatum van je energiecontract al wel in zicht of zelfs al voorbij is, dan is overstappen vaak gunstiger dan blijven hangen in het duurdere variabele tarief.   Kom je er zelf niet uit met onze Energievergelijker en wil je liever persoonlijk advies op basis van je jaarafrekening? Maak dan gebruik van onze gratis RekeningScan!