Hoe is mijn energierekening opgebouwd?

Een keer per jaar krijgt u een jaarafrekening van uw energieleverancier. Verhuist u of stapt u over naar een andere energieleverancier? Dan krijgt u een eindafrekening. Hoe is de energierekening opgebouwd en waarom is het belangrijk om uw jaar- of eindafrekening te controleren?

Ga snel naar:

• ACM: begrijpelijke en controleerbare energierekening
• Checklist energienota controleren
• Kostenposten energienota
• Hoe wordt uw energierekening opgebouwd in 2024?
• Hoe ziet uw energierekening eruit als u zonnepanelen heeft?
• Btw op energie
• Waaruit bestaan de netbeheerkosten?
• Verdeling gas en stroom op energienota
• Energierekening op tijd
• Verschil jaarafrekening en eindafrekening
• Wat is termijnbedrag?
• Betalingsproblemen?

ACM: begrijpelijke en controleerbare energierekening 

Toezichthouder ACM: u moet het aanbod, het contract en de factuur naast elkaar kunnen leggen en eenvoudig kunnen narekenen of de factuur klopt met wat oorspronkelijk was afgesproken. Als u ook zelf energie opwekt (bijvoorbeeld via zonnepanelen) en mogelijk teruglevert aan het net, dan moet uit de factuur eveneens duidelijk blijken hoe saldering en teruglevering hebben plaatsgevonden. Daarnaast moet de nadere uitsplitsing van de factuurposten beschikbaar zijn als u dat wilt. De leverancier kan ervoor kiezen de nadere uitsplitsing met de factuur mee te sturen. 

Checklist energierekening controleren

Het is belangrijk om uw energienota goed te controleren. Van 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023 gold het prijsplafond. Het maximale verbruik bij het prijsplafond (1200 m³ gas en 2900 kWh stroom) is verdeeld in 2 delen. 1 deel vóór de jaarlijkse energierekening en 1 deel na de jaarlijkse energierekening. Daarom is het in 2024 nog belangrijker om uw energierekening goed te controleren!

• Kloppen de meterstanden?
• Kloppen de tarieven?
  Tot een verbruik van 1200 m³ gas en 2900 kWh stroom golden in 2023 maximale tarieven. Deze tarieven zijn (incl. belastingen) € 1,45 per m³ gas en € 0,40 per kWh. Voor de verdeling van het maximaal verbruik voor en na de energierekening is voor elke dag van het jaar vastgesteld hoeveel gas en stroom er onder het prijsplafond valt. Let er daarom goed op of de plafondprijs goed toegepast is. Op uw jaarafrekening in 2024 zult u ook nog de tarieven van uw contract van 2023 zien.  Let ook goed op de post 'vermindering energiebelasting'. Het bedrag dat u in 2024 terugkrijgt, is € 631 inclusief 21% btw. Ook als u zonnepalen heeft en uw verbruik 0 kWh is, heeft u hier recht op. 
• Worden de bedragen inclusief 21% btw vermeld?
  Het is verplicht de bedragen inclusief btw te vermelden. 
• Is het nieuwe termijnbedrag (voorschotbedrag) redelijk?
  Dit bedrag is gebaseerd op uw verbruik van de afgelopen jaren. Uw energieleverancier kijkt ook naar de energieprijs. Heeft u het afgelopen jaar te weinig betaald, dan zal uw nieuwe termijnbedrag wat hoger zijn.
• Is de eventuele korting verrekend?
  Bij aanmelding via Gaslicht.com is de kans groot dat u korting kreeg van uw leverancier. Controleer of deze korting correct is verrekend op uw energierekening.

Uit welke kostenposten bestaat de energienota?

U betaalt aan uw energieleverancier: uw energieverbruik (elektriciteit en/of gas), netbeheerkosten en belastingen. Onderstaande grafiek geeft de opbouw van de energienota weer van juli 2024. De genoemde prijs per onderdeel is het gemiddelde van alle energieleveranciers in juli 2024.

Hoe is uw energierekening opgebouwd in 2024?

De kostenposten van de energierekening in 2024 zijn hetzelfde als die van voorgaande jaren. Dat wil zeggen uw energierekening bestaat uit leveringskosten, netbeheerkosten en overheidsheffingen. Hieronder ziet u een voorbeeld van een energierekening van Essent per 1 januari 2024 van een gemiddeld huishouden met een variabele prijs-contract. Ruim de helft (62%) bestaat uit leveringskosten d.w.z. de kosten waarop u kunt besparen door over te stappen naar een energieleverancier met lagere energietarieven.

• Leveringskosten

U betaalt aan uw energieleverancier voor de geleverde elektriciteit en gas. De tarieven voor gas en stroom kunnen gedurende het jaar wijzigen. De leveringstarieven op de jaarafrekening zijn daarom 'gemiddelde' tarieven over de periode waarin u de energie heeft verbruikt. Dit geldt niet als u heeft gekozen voor een bepaalde periode gas of elektriciteit te kopen voor een vaste prijs. In dat geval staat de prijs vast gedurende de looptijd van het contract (1, 2 of 3 jaar). Uw energieleverancier bepaalt hoeveel u betaalt voor de levering van gas en stroom. Lees meer over leveringstarieven.

• Netbeheerkosten

Uw energieleverancier rekent ook kosten namens uw netbeheerder. Deze netbeheerkosten bestaan uit een aantal tarieven:
- Capaciteitstarief en vastrecht
- Periodieke aansluitvergoeding
- Meettarief

Dit zijn vaste bedragen, die los staan van uw energieverbruik. Daarom staan ze meestal opgeteld als ‘netbeheerkosten’ op uw energienota. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) bepaalt elk jaar hoe hoog deze bedragen maximaal mogen zijn.

• Overheidsheffingen

Energieverbruik belast het milieu. Daarom heft de overheid over uw verbruik energiebelasting. Langs deze weg wil de overheid het energieverbruik verminderen en daarmee het milieu ontzien. De energiebelasting wordt in rekening gebracht door uw energieleverancier en afgedragen aan de overheid. Per elektriciteitsaansluiting wordt een korting op de energiebelasting toegekend, voorheen 'heffingskorting' genoemd. Deze wordt jaarlijks vastgesteld en verrekend via uw energienota. Sinds 2015 staat deze post onder de naam 'vermindering energiebelasting'. De vermindering geldt alleen voor onroerende zaken met verblijfsfunctie zoals een huis of kantoor. Vanaf 1 januari 2013 betaalt u een heffing 'Opslag Duurzame Energie- en Klimaattransitie' (ODE). Deze belasting is ingevoerd om de investering in duurzame energie te stimuleren. Het tarief voor de opslag geldt per kWh voor alle stroomproducten en per m³ voor alle gasproducten. De ODE  is in 2023 onderdeel van de energiebelasting geworden. Sinds 1 oktober 2012 betaalt u 21% btw over de levering, transport, de huur van een meter en de energiebelasting. Tot die datum was het 19%. 

Hoe ziet uw energierekening eruit als u zonnepanelen heeft?

Heeft u zonnepanelen? Dan ziet u naast bovenstaande ook onderstaande onderdelen  op uw energierekening:

• Hoeveel stroom u heeft teruggeleverd.
• Hoeveel van die stroom gesaldeerd is.
• Voor welk deel van de teruggeleverde stroom u een terugleververgoeding ontvangt.
• Eventueel hoeveel terugleveringskosten u betaalt.

Btw op energie 

De overheid heeft de btw op energie (aardgas, elektriciteit en stadsverwarming) vanaf 1 juli tot en met 31 december 2022 tijdelijk verlaagd van 21% naar 9%. Door deze maatregel daalde de energierekening (voor een huishouden met een gemiddeld verbruik) in dit half jaar met ongeveer 140 euro. In 2023 ging de btw weer naar 21%. Ook in 2024 is dit het geval.

Waaruit bestaan de netbeheerkosten?

• Periodieke aansluitvergoeding

De netbeheerder maakt kosten voor het in stand houden van uw aansluiting. Dit heet 'de periodieke aansluitvergoeding'. Het is een vast bedrag en verschilt per netbeheerder. ACM (Autoriteit Consument & Markt) bepaalt het bedrag. De naam van deze vergoeding kan verschillen. ‘Vastrecht aansluiting’, of ‘aansluittarief’ zijn ook termen die voor deze vergoeding worden gebruikt.

• Capaciteitstarief en vastrecht

Het capaciteitstarief wordt in rekening gebracht voor het transport van gas en elektriciteit. De hoogte ervan is afhankelijk van de capaciteit van uw aansluiting. Het is een vast bedrag en verschilt per netbeheerder. Met de opbrengsten betaalt uw netbeheerder het onderhoud van het energienetwerk. Zo blijft het energienet veilig en betrouwbaar. Het vastrecht is een vast bedrag dat u per maand betaalt voor de andere kosten van de netbeheerder. Bijvoorbeeld administratiekosten. Het capaciteitstarief is een vast bedrag en verschilt per netbeheerder. ACM (Autoriteit Consument & Markt) bepaalt het bedrag.

• Meettarief

U betaalt voor het gebruik en het beheer van uw energiemeter. En voor het verschaffen van toegang tot meetgegevens. Dit houdt met name in dat uw netbeheerder uw meterstanden doorgeeft aan uw energiebedrijf. Met deze gegevens kan uw energiebedrijf uw energienota opmaken. Dit staat dan op uw energienota vermeld als ‘meettarief’. Uw energiemeter is in beheer van uw netbeheerder. U betaalt het meettarief aan uw energiebedrijf. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelt elk jaar de meettarieven voor elektriciteit en gas vast.

Welke onderdelen zijn gebaseerd op uw verbruik?

De variabele leveringskosten, overheidsheffingen en btw zijn gebaseerd op uw verbruik. De vaste leveringskosten en netbeheerkosten zijn vaste bedragen die u maandelijks betaalt aan uw energieleverancier.

De verdeling van gas en stroom op uw energienota

De gemiddelde energienota bestaat ongeveer voor 70 procent uit gaskosten en 30 procent uit stroomkosten. 

Energierekening op tijd?

De Autoriteit Consument & Markt verplicht energieleveranciers binnen 6 weken na de einddatum de jaar- of eindafrekening te sturen voor elektriciteit en gas. Dit gebeurde in 2023 te vaak te laat bleek uit controle van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De toezichthouder gaf aan dat ongeveer eenderde van de leveranciers zijn facturen niet binnen de wettelijke termijn van 6 weken verstuurde. Zij zijn daarop aangesproken en als blijkt dat een leverancier blijvend achterloopt, kan de ACM handhaven.

Wat is het verschil tussen jaarafrekening en eindafrekening?

Een jaarafrekening krijgt u één keer per jaar. Daarin staat hoeveel energie u het afgelopen jaar heeft verbruikt. En of u daarvoor nog geld moet bijbetalen. Eén keer per jaar ontvangt u een afrekening voor uw energieverbruik over de voorgaande twaalf maanden. Dit heet een jaarafrekening.

Een eindafrekening krijgt u alleen als u verhuist of als u overstapt naar een ander energiebedrijf. Daarin staat hoeveel energie u precies heeft verbruikt. En of u daarvoor nog geld moet bijbetalen. Lees meer over de eindafrekening.

Wat is termijnbedrag?

Met een termijnbedrag betaalt u iedere maand alvast een deel van uw jaarlijkse energierekening. Het energiebedrijf kan pas aan het eind van het jaar berekenen hoeveel energie u heeft gebruikt. En hoeveel dat kost. Het energiebedrijf stuurt u dan een jaarafrekening. Van deze rekening betaalt u vooraf iedere maand een deel: een termijnbedrag (voorheen voorschot genoemd).

Wat moet ik doen bij betalingsproblemen?

Praktisch advies over uw rechten en plichten als consument t.a.v. betalingsachterstanden, betalingsregelingen, (dreigende) afsluiting e.d. vindt u op ConsuWijzer.