Verwachting energieprijzen 2024: blijft gas en stroom duur?

De energiemarkt is continu in beweging. In 2023 werden consumenten tegen al te hoge tarieven beschermd door het prijsplafond. Per 1 januari 2024 geldt het prijsplafond niet meer. Wat zijn de verwachtingen? Op deze pagina leest u meer over de actuele ontwikkelingen van energieprijzen.

Verwachting energieprijzen 2024
Vaste of variabele tarieven
Op de hoogte blijven van energieprijzen?
Energiebelasting 2024
Netbeheerkosten 2024
Eerdere (verwachte) wijzigingen energieprijzen

Verwachting energieprijzen 2024

Op Prinsjesdag maakt het kabinet traditiegetrouw de plannen voor het komende jaar bekend. Zeker voor 2024 belangrijk om meer duidelijkheid te krijgen over de maatregelen om de stijgende energierekening te temperen.

Prijsplafond niet verlengd: vanaf 1 januari 2024 is het prijsplafond niet meer van kracht. Er is dus geen vangnet meer vanuit de overheid voor consumenten, mochten de energieprijzen de pan uitrijzen. Wel zijn er inmiddels vaste contracten met tarieven onder het prijsplafond beschikbaar.
Btw: de btw op de energierekening was als tijdelijke maatregel verlaagd voor de tweede helft van 2022. Deze maatregel werd in 2023 niet verlengd. De btw op energie ging van 9% weer terug naar 21%. De btw blijft 21% in 2024.
Energiebelasting: in 2024 gaat de energiebelasting op gas omhoog van € 0,59 naar € 0,71 per kuub (incl. 21% btw). De energiebelasting op stroom daalt van € 0,15 per kWh naar € 0,13 per kWh (incl. 21% btw).
Vermindering energiebelasting: gaat omhoog van € 597 naar € 631.
Het Tijdelijk Noodfonds Energie: verlengd om huishoudens met een lager inkomen en een hoge energierekening te helpen. Het Noodfonds heeft van begin januari 2024 tot eind maart 2024 steun geboden aan 110.000 huishoudens in energiearmoede.

Hoe de energieprijzen zich zullen ontwikkelen, is lastig te voorspellen. Het blijft een kwestie van vraag en aanbod. Enkele factoren die van invloed kunnen zijn:

Het weer: bij een strenge winter raken de Europese gasvoorraden sneller op en de gasprijs kan dan behoorlijk stijgen.
De vraag naar gas: hoe snel neemt bijvoorbeeld de vraag naar gas vanuit China toe? Hoe snel neemt de wereldwijde vraag af, door de overgang van gas naar duurzame alternatieven?
Conflicten en oorlogen: de oorlog tussen Rusland en Oekraine speelt een grote rol. Ook de onrust in het Midden-Oosten.
De gasvoorraden: zorgen we ervoor dat de gasopslagen op tijd vol zitten?
De prijs van grondstoffen

Vaste of variabele tarieven

Bij het afsluiten van een energiecontract kunt u kiezen tussen een energiecontract met een vast tarief, een variabel tarief of een dynamisch tarief. Bij vaste tarieven staat de prijs vast voor de levering van stroom en gas gedurende de looptijd van uw energiecontract. Bij een energiecontract met variabele tarieven kunnen de leveringskosten voor stroom en gas tussentijds wijzigen. De meeste leveranciers wijzigen de variabele energietarieven elk half jaar op 1 januari en 1 juli, maar sinds 2022 gebeurt dat steeds vaker tussentijds. Bijvoorbeeld ieder kwartaal of iedere maand. Het mag vaker dan 2 keer per jaar mits het in de algemene voorwaarden staat. De leverancier moet u minimaal 30 dagen van tevoren informeren over de nieuwe tarieven. Dan kunt u opzeggen en overstappen.

Wanneer uw vaste energiecontract afloopt, wordt deze automatisch omgezet in een variabel energiecontract. Mensen met een variabel energiecontract worden ‘slapers’ genoemd. Zij hebben vaak niet door dat ze na het aflopen van hun vaste contract in een duurder variabel contract terecht zijn gekomen.

De netbeheerkosten en overheidsheffingen wijzigen ieder jaar op 1 januari, ongeacht wat voor contract u heeft.

Vaste tarieven verstandige keuze

Veel mensen vragen zich momenteel af of het slim is om de prijs vast te zetten voor een jaar. Aangezien het prijsplafond is gestopt, heeft het zeker zin om een vast contract af te sluiten. Ondanks dat de gasprijs sinds de piek van € 3,50 al flink is gedaald, is deze in vergelijking met voor de crisis nog steeds hoog. De gasmarkt is zeker nog niet gestabiliseerd. Een blik op de onderstaande grafiek geeft dat heel goed weer.

Wel zien we dat de energiemarkt minder stormachtig is dan het weer. In februari zijn de prijzen op de energiemarkt weer verder gedaald. Dit was onder andere het gevolg van het zachte weer voor de tijd van het jaar en het ruime aanbod van gas. In maart en april zagen we weer stijgende energieprijzen. De voornaamste oorzaken hiervan waren de zorgen over het groeiende conflict in het Midden-Oosten en problemen met de aanvoer van LNG en Noors gas. De temperaturen lagen in april onder het gemiddelde voor de tijd van het jaar. Dat zorgde op de spotmarkt van elektriciteit voor een lichte prijsstijging. Begin mei zijn de gas- en stroomprijzen opnieuw gestegen en eind mei steeg de gasprijs onverwacht fors. De vondst van explosieven bij een Duitse pijpleiding baarde handelaren zorgen. Rusland zou mogelijk ook elders in Europa en op de Oostzee de gastoevoer met explosies kunnen treffen. De eerste week van juni steeg de gasprijs behoorlijk door een barst in de Noorse pijplijn. De gasprijs is daarmee naar het hoogste niveau van dit jaar gestegen. De laatste week van juni is het vertrouwen op de gasmarkt gelukkig weer toegenomen. Begin juli werd zelfs de laagste prijs van de afgelopen weken genoteerd om half juli weer te stijgen. Er is nog steeds sprake van onzekerheid op de gasmarkt als gevolg van de situatie in het Midden-Oosten. Ook speelt de toenemende gasvraag vanuit Azië een rol. De laatste week van juli zagen we opnieuw een stijging van de prijzen, met name veroorzaakt door een hoge vraag als gevolg van hittegolven in Azië en Europa.

Op 9 augustus zien we dat de inkoopprijs voor gas enorm stijgt, waardoor de consumententarieven ongetwijfeld zullen volgen. Dat is uitgekomen. In week 33 verhogen veel leveranciers hun tarieven en het ergste schijnt nog niet voorbij te zijn. Wacht daarom niet te lang met vergelijken. De mensen die zekerheid zoeken doen er goed aan om nu een 1-jarig contract met vaste tarieven te overwegen. En wie zekerheid wil voor de langere termijn kan ook voor een energiecontract kiezen met een looptijd van 2 of 3 jaar. Vergelijken we het goedkoopste energiecontract van juli '24 met dat van juli '22 dan scheelt het voor een gemiddeld huishouden maar liefst € 1700 op jaarbasis. Wie zijn energietarief vorig jaar augustus voor 1 jaar vastzette, doet er goed aan opnieuw te vergelijken, want er valt veel geld te besparen!

Op de hoogte blijven van energieprijzen?

Meld u aan voor onze nieuwsbrief

EU: 15% minder gas verbruiken

De Europese Commissie heeft alle lidstaten gevraagd om 15 procent minder gas te verbruiken. Het kabinet roept bedrijven en huishoudens al een tijd op om energie te besparen. Kijk voor tips over energie besparen op zetookdeknopom.nl. Begin 2024 blijkt dat vrijwel alle landen de afgesproken 15% daling van hun gasvraag hebben gerealiseerd. Nederland haalde zelfs bijna het dubbele. Deels omdat er in NL dankzij het Energieakkoord (uit 2013) 'toevallig' relatief veel zon en wind online kwam volgens Martien Visser.

Doordat huishoudens en bedrijven isolerende maatregelen treffen en warmtepompen installeren, wordt minder gas verbruikt. Ook zijn er meer windparken op de Noordzee klaar gekomen. Een deel van de bedrijven gebruikt noodgedwongen minder gas vanwege de hoge prijzen. Ze kunnen niet concurreren met het buitenland waar gas vaak goedkoper is. Goed voor het klimaat, maar slecht voor de economie.

Energiebelasting 2024

Ieder jaar presenteert het kabinet op Prinsjesdag de voorstellen van de overheidsheffingen voor het daaropvolgende jaar. Vervolgens moeten de Eerste en Tweede Kamer instemmen met deze plannen. Als de plannen door de Kamers komen, gaan de overheidsheffingen op 1 januari in. De overheidsheffingen bestaan uit verschillende onderdelen: energiebelasting, btw, opslag duurzame energie (ODE)* en de vermindering energiebelasting . U betaalt de belasting aan uw energieleverancier die het vervolgens afdraagt aan de belastingdienst. De belastingtarieven zijn voor iedere energieleverancier hetzelfde.
* De ODE is in 2023 onderdeel van de energiebelasting geworden.

Vermindering energiebelasting

De overheid ziet een deel van het energieverbruik als een basisbehoefte, hierover hoeft u geen belasting te betalen. Daarom wordt de energiebelasting per elektriciteitsaansluiting met een vast bedrag per jaar verminderd, ook wel heffingskorting genoemd. De vermindering wordt alleen toegepast bij iemand met een aansluiting en er moet sprake zijn van stroomverbruik, ook al is dit maar 1 kWh. Ook als u meer kWh teruglevert aan het netwerk dan u verbruikt, door middel van bijvoorbeeld zonnepanelen, krijgt u de vermindering. De hoogte van de vermindering wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld.

Op Prinsjesdag 2023 werd bekendgemaakt dat de vermindering energiebelasting licht stijgt: van € 597 naar € 603. Een maand later is besloten het bedrag te verhogen naar € 631,35.

Netbeheerkosten 2024

Netbeheerkosten kunt u zien als de kosten die gemaakt worden om gas en stroom bij u thuis te krijgen. Daarvoor is een netwerk van leidingen, kabels en hoogspanningsmasten nodig. Dat netwerk wordt beheerd door de netbeheerder, een onafhankelijk nutsbedrijf dat zelf geen energie produceert. Omdat er geen concurrentie is tussen de verschillende netbeheerders bepaalt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de hoogte van de netbeheerkosten. De ACM maakt de nieuwe tarieven ieder najaar bekend. Huishoudens betalen dit jaar ca. € 7 per maand (incl. btw) meer voor het transport van gas en elektriciteit naar hun huis. De prijsstijging komt door grote investeringen die netbeheerders moeten doen om de netten gereed te maken voor de energietransitie en door hoge energieprijzen. Volgens de Autoriteit Consument & Markt stijgen de transportkosten voor gas in 2025 'minder dan 10 euro per jaar'.

Hoeveel u in 2024 precies betaalt, is afhankelijk van uw netbeheerder. U vindt de netbeheerkosten die u per 1 januari moet betalen in onze vergelijker. Op basis van uw postcode worden de netbeheerkosten van uw netbeheerder meegenomen in de totale jaarkosten.

Wilt u weten wat uw netbeheerkosten zijn in 2024? Voer uw gegevens in op onze energievergelijker en we maken een berekening van de kosten.

Eerdere (verwachte) wijzigingen energieprijzen

Ook interessant bij dit onderwerp:

Geactualiseerd: vrijdag 30 augustus 2024

Jeanet Woldring Algemeen directeur

Jeanet Woldring is ruim 20 jaar als directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken. Ze is eindredacteur van de content, nieuws- en persberichten op de Bencom websites. Jeanet is gespecialiseerd in het onafhankelijk vergelijken van telecom, energie en verzekeringen voor zowel de zakelijke als consumentenmarkt. Door jarenlange ervaring heeft ze een brede kennis van de ontwikkeling van deze geliberaliseerde markten en schrijft er ook regelmatig over.