Gasprijs vandaag | Wat betaal ik per m3?

Wat kost een kuub gas? Begin augustus steeg de gasprijs naar het hoogste punt sinds begin december vorig jaar. De gasmarkt blijft grillig, want na een lichte daling loopt de gasprijs in het najaar opnieuw fors op. In dit artikel houden wij u wekelijks op de hoogte van de gasprijs en de gebeurtenissen die deze beïnvloeden.

• Wat kost een kuub gas?
• Waardoor werd de gasprijs zo hoog?
• Hoe is de gasprijs opgebouwd?
• Gasprijs: kiezen voor variabel of vast?
• Overstappen

Gasprijs per m³: wat kost een kuub gas?

Het tarief van een kuub gas varieerde in 2023 tussen de € 0,85 en € 4, afhankelijk van uw contract. Dit is de marktprijs of het variabel leveringstarief. Begin 2024 varieert de gasprijs van € 1,06 tot € 1,50 per kuub. Halverwege het jaar zien we tarieven van € 1,14 (variabel) tot € 6,15 (modelcontract ANWB) per kuub. Daarvan is 71 cent per m³ gas voor energiebelasting (incl. btw). Dat betekent dat het aandeel belastingen groter is dan het leveringstarief zelf, het zogeheten kale leveringstarief. De ODE is in 2023 onderdeel van de energiebelasting geworden.

Hoe de gasprijs zich in 2024 ontwikkelt, ziet u in onderstaande tabel. In augustus stijgt de gasprijs fors, wat zich begin september nog voortzet. Vergelijken we de laagste vaste gasprijs van januari met die van september, dan zien we al een verschil van 10 cent per kuub. In de tweede helft van september zijn de gasprijzen op diverse markten gedaald. Consumenten die toen overstapten, waren een paar cent per kuub goedkoper uit. In oktober steeg de gasprijs alweer na weken van daling. En op 1 november zien we dat Frank energie, de leverancier met de laagste variabele gasprijs, het tarief met 7 cent per kuub verhoogd heeft. Dat betekent dat u momenteel goedkoper uit kunt zijn met een jaarcontract. Delta vraagt € 1,23 per kuub en heeft daarmee momenteel de laagste gasprijs.

* modelcontract ANWB

Ben Woldring adviseert mensen om niet te lang te wachten met het afsluiten van een nieuw contract. „Je kunt op dit moment* bij de goedkoopste aanbieders een jaarcontract afsluiten waarin je € 1,23 per kuub voor gas betaalt en € 0,25 per kilowattuur voor elektriciteit. Dat is minder dan vorig jaar, toen we nog een prijsplafond hadden als gevolg van ingrijpen van de overheid. Veel Nederlanders hebben vorig jaar, zodra dat kon, weer een contract voor een jaar afgesloten. Die contracten lopen de komende weken af. Wacht niet tot december om eventueel over te stappen. Je kunt bij een aantal leveranciers ook voor de optie kiezen om je nieuwe gas- en stroomprijs pas over drie maanden in te laten gaan. Dan zing je je lopende contract, als dat gunstig voor je is, tot het einde uit.”
*1 november 2024

Energieprijzen schieten omhoog en omlaag

Door de plotselinge winterkou schoot de gasprijs begin januari omhoog. De vraagprijs bij de grootste energieleveranciers lag op 8 januari al ruim 10 procent hoger dan een paar dagen daarvoor. Voor een variabel contract moesten consumenten rond de € 1,50 per kuub gas betalen. Wie zijn gasprijs voor een jaar vastzette, betaalde bij de goedkoopste leverancier € 1,26 per kuub. Voor een gemiddeld huishouden met een jaarverbruik van 1500 m³ scheelt dat honderden euro's!

Net als op het weer is er geen peil te trekken op de gasprijs, want halverwege januari zien we de groothandelsprijs onder de 30 euro per MWh zakken. De goedkoopste leverancier vraagt dan € 1,20 per kuub voor een 1-jarig energieontract. In de vierde week van januari wordt de gasprijs al tegen een prijs van 26,60 €/MWh verhandeld. De goedkoopste leverancier vraagt € 1,18 per kuub voor een 1-jarig energieontract. Bij de duurste betaalt u € 1,51 per kuub. Voor een gemiddeld huishouden (1500 m3) een verschil van maar liefst € 645 op jaarbasis! 

Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) laat op 26 januari weten dat het Europese gasverbruik dit jaar voor het eerst weer stijgt na twee jaar van daling. Dat betekent dat de zorgen over blijvend hoge prijzen voor gas voorlopig aanhouden. De productie van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) valt namelijk tegen, waardoor er minder aanbod is om aan de groeiende vraag te voldoen. Volgens een Amerikaanse topeconoom blijven de gasprijzen waarschijnlijk nog jaren relatief hoog als gevolg van de energiecrisis.

Begin februari waarschuwt Essent dat er de komende 10 jaar grote verschillen tussen energierekeningen zullen zijn. Vooral voor huishoudens met een cv-ketel worden de energiekosten hoger. De energieleverancier roept de regering daarom op om de gasbelasting te verlagen.

Half februari zijn de prijzen op de energiemarkt weer verder gedaald. Dit is onder andere het gevolg van het zachte weer voor de tijd van het jaar en het ruime aanbod van gas. Op 23 februari daalde de gasprijs tot onder de 23 euro per megawattuur op de Amsterdamse gasbeurs. Dat werd voor het laatst aangetikt begin mei 2021, lang voor de Russische invasie in Oekraïne. Analisten vragen zich af of we de bodem hebben bereikt. Die vraag komt steeds terug bij het verder zakken van de TTF-prijs. De laatste week van februari steeg de gasprijs echter weer fors (+9%).

In maart zien we de gasprijs op de beurs opnieuw stijgen en dalen. Aangezien het stookseizoen ten einde loopt, verwachten analisten geen torenhoge prijzen meer op korte termijn. Toch stegen de Europese gasprijzen in de tweede week van april. De belangrijkste reden was de geopolitieke situatie in het Midden-Oosten. Op de gasbeurs in Amsterdam steeg de prijs op 16 april met bijna 3 procent tot 32 euro per megawattuur. Dat was het hoogste niveau sinds januari.  Begin mei zien we nog steeds prijzen boven de 30 euro op de groothandelsbeurs. Dat komt door een beperkt aanbod en relatief hoge vraag, in combinatie met gestegen prijzen voor CO2-emissierechten. Eind mei loopt de gasprijs stevig op door zorgen over Noorwegen en Rusland. Begin juni is er nog steeds sprake van een behoorlijk volatiele gasmarkt. Oorzaken zijn o.a. breuk in de Noorse gaspijpleiding en de geringe aanvoer van vloeibaar gas. Eind juni is het vertrouwen op de gasmarkt weer wat toegenomen en begin juli lijkt een daling van de gasprijzen te zijn ingezet. Toch is er nog steeds sprake van enige onzekerheid op de gasmarkt volgens Vattenfal. Halverwege juli steeg de gasprijs weer aanzienlijk.

Begin augustus stijgen de Europese gasprijzen naar het hoogste niveau dit jaar omdat het nog altijd zeer onrustig is door de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Voor wie een nieuw contract moet afsluiten, lijkt het nu nog een goed moment te zijn volgens Ben Woldring. Veruit de meeste mensen op Gaslicht.com kiezen voor een jaarcontract en niet voor drie jaar vast. De bonussen op vaste contracten voor een jaar lopen momenteel op tot ruim € 400. „Niemand heeft een glazen bol, maar kijken we naar de beursprijzen voor toekomstige gasleveringen, dan zien we dat er de komende maanden nog stijgingen verwacht worden.” Dat blijkt ook uit de Monitor Consumentenmarkt Energie van toezichthouder ACM: "Huishoudens die in september een nieuw energiecontract afsluiten zijn iets duurder uit dan een maand geleden."  

 Oktober begint met een flinke prijsstijging op de gasmarkt. Energieleveranciers hebben hun variabele tarieven met gemiddeld 3 tot 4 procent verhoogd, meldt toezichthouder ACM. De waakhond roept huishoudens dan ook op om hun energiecontract te vergelijken met het aanbod van andere leveranciers. Er bestaan grote verschillen tussen de voorwaarden en tarieven voor gas én stroom. Ook november begint met hogere gasprijzen.

Rijksoverheid: Stand van zaken gasmarkt

Vanaf juli 2022 tot eind 2023 maakte het kabinet de situatie op de gasmarkt wekelijks bekend. Om onbekende redenen is de overheid daarmee gestopt. Meer gegevens over de leveringszekerheid gas zijn te vinden op de site van Gasunie Transport Services.

Gasprijs variabel contract grote 3: Eneco, Essent en Vattenfall

Gasprijs variabel contract	1 febr '23	1 april	1 juli	1 okt	1 jan '24	1 febr	1 april	1 mei	1 juni	1 juli	1 aug	1 sept	1 okt	1 nov
	€ 3,22	€ 1,83	€ 1,33	€ 1,30	€ 1,41	€ 1,50	€ 1,50	€ 1,50	€ 1,29	€ 1,29	€ 1,29	€ 1,29	€ 1,29	€ 1,29
	€ 2,93	€ 1,82	€ 1,42	€ 1,33	€ 1,33	€ 1,45	€ 1,32	€ 1,33	€ 1,33	€ 1,28	€ 1,28	€ 1,37	€ 1,37	€ 1,37
	€ 3,06	€ 1,83	€ 1,50*	€ 1,50*	€ 1,50*	€ 1,51*	€ 1,09*	€ 1,09*	€ 1,29	€ 1,32*	€ 1,32*	€ 1,32*	€ 1,32*	€ 1,32*

* modelcontract

Bij een contract met variabele tarieven mogen de tarieven veranderen. Vaak gebeurt dit 2 keer per jaar, op 1 januari en op 1 juli. Sinds de energiecrisis wijzigen energieleveranciers de variabele tarieven veel vaker. Dat mag, mits uw leverancier u minimaal 30 dagen van tevoren informeert over de nieuwe tarieven. Zoals uit bovenstaand overzicht is op te maken hebben Vattenfall en Eneco hun variabele tarieven voor het laatst gewijzigd op 1 juni 2024. Essent daarentegen heeft de gasprijs per 1 september fors verhoogd.

Waardoor werd de gasprijs hoog? 

Niet alleen de gasprijs is  hoog, energie in het algemeen is veel duurder geworden. We merken het bijvoorbeeld aan de benzinepomp en zien het ook op onze energierekening. De stijging van deze prijzen, waaronder de gasprijs, heeft verschillende oorzaken: 

• De vraag naar gas vanuit Azië 

We zien overal ter wereld dat landen hun CO2-doelen willen behalen. Hier in Europa, maar ook in Azië. Dit betekent dat landen zo veel mogelijk af willen van het opwekken van energie met fossiele brandstoffen. De meeste landen hebben echter nog niet genoeg groene alternatieven, zoals zonnepanelen, windmolens en kerncentrales om helemaal zonder bijvoorbeeld kolencentrales te kunnen. En dat geldt met name voor Azië waar nog veel energie uit kolencentrales komt. Van alle fossiele brandstoffen is gas het minst vervuilend. Veel landen die toch hun CO2-doelen willen halen, maar niet genoeg duurzame energiebronnen hebben, grijpen massaal naar gas als alternatief. Hierdoor is de vraag naar gas vanuit bijvoorbeeld Azië de afgelopen tijd explosief gestegen. En deze bijzonder grote vraag drijft de gasprijs op.  

• Gasvoorraad van Nederland

In 2021 was de stand van de Nederlandse gasvoorraad historisch laag. En dat zorgde voor paniek. De gaskranen in Groningen waren grotendeels dichtgedraaid en het Russische Gazprom, waarmee Nederland contracten heeft, leverde geen extra gas. Dankzij een milde winter en de aankoop van vloeibaar gas (LNG) uit de Verenigde Staten zijn we de winter toen relatief goed doorgekomen. Hoe staat het met onze gasvoorraad op 1 november 2024?

In bovenstaande barometer ziet u wat de actuele (%) gasvoorraad is in Nederland. In januari 2024 is een flinke hap uit onze gasopslagen genomen. "Maar met 68% vulgraad zitten we er nog warmpjes bij in vergelijking met het niveau in 2022. Onze beloning is een veel lagere gasprijs, die was op 26 januari 2022 bijna 4x zo hoog als nu", aldus energie expert Martien Visser.

Martien Visser op X begin dit jaar: "Gelukkig dalen de gasprijzen. Bent u daardoor, net als voor de oorlog, lekker in slaap gesust?" Hij verwijst naar de recente vermaning van Gasunie Transport Services aan de overheid. Daaruit blijkt dat er de komende twee gasjaren nog een tekort aan capaciteit kan ontstaan. Voor 2024 gaat GTS uit van een tekort van ongeveer 10 GW, tijdens periodes met een grote (piek)vraag. Daarnaast wordt gewaarschuwd dat het de komende jaren – na koude winters – moeilijk zal zijn om de gasvoorraden in de bergingen gedurende de zomer weer voldoende op peil te krijgen. Nederland voldoet niet aan de EU leveringszekerheidsnorm, terwijl ons land veel afhankelijker is van aardgas (ca. 40% marktaandeel) dan de rest van Europa (ca. 20%).

Op 21 augustus 2024 is de Europese gasvoorraad voor 90 procent gevuld. Toch blijft de gasprijs instabiel. Hoe komt dat? Ben Woldring schetst de huidige situatie op de energiemarkt. Begin oktober wordt er  In Europa netto nog steeds gas geïnjecteerd in de opslagen. Op 24 oktober is de gemiddelde vulgraad ongeveer 95%. In Nederland is de vulgraad 90,5% maar zet de daling van de NL gasopslagen door. Het is daardoor nog maar de vraag of het vereiste minimum vulniveau van 90% per 1 november wordt gehaald. Uit onderstaande grafiek van Martien Visser blijkt dat dat niet gelukt is: 'men lijkt de gascrisis alweer vergeten'.

'Blijvend schommelende gasprijzen'

 Waakzaamheid blijft geboden, zo stelt het Internationaal Energie Agentschap (IEA). Sinds de energiecrisis is de situatie op de gasmarkt nog steeds gespannen en reageert de markt sterk op mondiale ontwikkelingen die raken aan het evenwicht op de gasmarkt. 'De verbeterde vooruitzichten op de gasmarkt zijn een positieve indicatie, maar geven geen garantie tegen toekomstige prijsschommelingen'. Dit jaar stijgt het Europese gasverbruik voor het eerst weer na twee jaar van daling. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) betekent dat dat de zorgen over blijvend hoge prijzen voor gas voorlopig aanhouden.

De EU gaat na het aflopen van de huidige contracten stoppen met gasinvoer via pijpleidingen. Eind dit jaar loopt het contract af. Volgens energieanalist Jilles van den Beukel zorgt voor een opwaartse druk op de prijs. "De gaslevering in 2025 zal daarom zo'n 20 procent duurder zijn dan gaslevering nu."

• Waar wordt ons gas opgeslagen?

Ons land heeft drie grote ondergrondse gasopslagen: bij Norg in Drenthe, Grijpskerk in Groningen en Bergermeer in Noord-Holland. Gasopslag Bergermeer bij Alkmaar is de grootste vrij toegankelijke gasopslag van West-Europa. Het vullen hiervan is een belangrijk onderdeel van de voorbereiding op komende winter.

Het aanvullen van de gasvoorraden in Grijpskerk en Norg heeft de overheid zelf in de hand, bij Bergermeer moeten commerciële partijen dat doen. De gasprijs was  echter zo hoog, dat het voor bedrijven te riskant was om veel gas in te slaan. Daarom kwam het kabinet met een subsidieregeling. Ruim een kwart van de gasopslag Bergermeer werd gevuld door bedrijven die daarvoor subsidie ontvingen.                                                                                                                                                                                                    

• Onrust in en rond Rusland  

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne deed ook de gasprijs stijgen. Energieleveranciers werden zo onzeker over de situatie dat ze liever even helemaal geen nieuwe klanten binnenhaalden.

Hoeveel kuub gas u verbruikt, is afhankelijk van bijvoorbeeld uw gezinsgrootte, type woning en de weersomstandigheden. In onderstaande grafiek is te zien dat vaste tarieven vanaf januari tot  juni 2022 weer gunstiger waren dan variabele tarieven (in het tweede halfjaar van 2022 werden er geen vaste contracten meer aangeboden). We kijken daarbij naar het gemiddelde van de grote 3: Essent, Vattenfall en Eneco. Voor een gemiddeld huishouden gaan wij uit van 1200 m³ gasverbruik per jaar. 

Hoe is de gasprijs opgebouwd?

De gasprijs bestaat uit verschillende onderdelen:
1. De gasprijs per m³
U betaalt per kubieke meter, ook wel kuub of m³ genoemd. Dat zijn uw variabele leveringskosten. Verbruikt u meer, dan moet u ook meer betalen.
2. Vaste leveringskosten
Verder betaalt u vaste leveringskosten, ongeacht hoeveel gas u gebruikt. Dit zijn een soort administratiekosten, vroeger vastrecht genoemd. Die kosten verschillen per leverancier.
3. Overheidsheffingen en btw
De overheid bepaalt de overheidsheffingen en btw. Ook deze kosten staan op uw energierekening:
- Energiebelasting, dat is een belastingmaatregel die stimuleert om zuiniger en efficiënter met energie te zijn. U betaalt energiebelasting voor elke kubieke meter (m³) gas.
- Opslag Duurzame Energie- en Klimaattransitie (ODE). Dat is een bijdrage per kuub gas die wordt geïnvesteerd in duurzame energie. De ODE is in 2023 onderdeel van de energiebelasting geworden.
- Btw. U betaalt btw op de energiebelasting én ook voor het gas zelf. De btw voor energieproducten is 21%, maar is van 1 juli 2022 t/m 31 december 2022 verlaagd naar 9%. In 2023 gaat de btw weer naar 21%.
4. Netbeheerkosten
De netbeheerder rekent netbeheerkosten voor de aanleg en het onderhoud van de gasleidingen naar uw meterkast. Ook de huur van uw meter zit in die prijs. De regioafhankelijke netbeheerkosten worden jaarlijks door de netbeheerder in de betreffende regio bepaald en blijven ongewijzigd bij de overstap naar een andere leverancier. Op de netbeheerkosten kan niet bespaard worden, maar wel op stroom en gas. Bijvoorbeeld door minder te verbruiken, maar ook door te kiezen voor scherpe tarieven. Door minder te verbruiken bespaart u niet alleen op de stroom- of gasprijs, maar ook op de belasting per kilowattuur of kuub. 

Gasprijs: kiezen voor variabel of vast?  

De prijzen van gas en stroom variëren, het hele jaar door. Energieleveranciers passen hun tarieven meestal aan het begin van het jaar en halverwege het jaar aan. Heeft u een energiecontract met variabele tarieven, dan wijzigen uw tarieven dus mee tijdens uw contractperiode. De laatste tijd zien we dat veel energieleveranciers hun tarieven niet alleen aanpassen op 1 januari en 1 juli, maar steeds vaker tussentijds. Dat is niet het geval als u kiest voor een energiecontract met vaste tarieven. Dan liggen de tarieven vast voor de contractduur die u heeft gekozen, meestal één, twee, drie of vijf jaar. Of vaste of variabele energietarieven  het beste bij u passen, hangt af van uw situatie. Betaalt u nu variabele tarieven, dan kan het voordeliger uitpakken om over te stappen op een contract met vaste tarieven. Zo gaat u niet meer betalen als de gasprijs ineens toch stijgt. 

Overstappen  

Loopt uw contract binnenkort af of is het onlangs afgelopen? Kijk in uw contract welke prijs u per kubieke meter gas betaalt. Vergelijk die prijs met het tarief dat u op dit moment betaalt of  aangeboden krijgt, en u kunt zelf goed beoordelen of overstappen wel of niet verstandig is. Overigens is de prijs per kubieke meter niet alles bepalend. Doordat energieleveranciers nieuwe klanten graag verwelkomen met hoge bonussen kan het best zijn dat u met een hogere gasprijs onderaan de streep goedkoper uit bent. Onze vergelijker houdt hier rekening mee.

Hulp nodig bij het vergelijken van tarieven en het verkrijgen van de beste deal voor u? Voor vragen zijn onze energie-experts dagelijks bereikbaar via 0342 - 411 350. Zij staan klaar voor u op maandag tot en met vrijdag van 8:30 tot 20:00 uur en op zaterdag van 9:00 tot 17:00 uur. Uiteraard kunt u ook uw vragen mailen naar info@gaslicht.com of appen naar 06 - 444 09 555.